10 fijne boeken over familieopstellingen
Wil je meer weten over familieopstellingen? Er zijn vele boeken over geschreven. In dit deel ik met jou mijn 10 fijnste boeken om te lezen over familieopstellingen. Ga door de lijst en ontdek welk boek over familieopstellingen bij je past. In de lijst vindt je ook boeken rondom specifieke thema’s zoals kinderen of ziektes.
Boek 1 t/m 3. De fontein - Els van Steijn
Els van Steijn is wellicht de bekendste familieopsteller van Nederland, mede door de prachtige boeken die ze heeft geschreven.
Ze heeft 3 boeken geschreven:
De Fontein - vind je plek
De Fontein - maak wijze keuzes
De Fontein - vier je leven
Els gebruikt de metafoor van de fontein om duidelijk te maken dat je pas echt van de stroom van de fontein gebruik kan maken als je in jouw familiesysteem op de juiste plek staat. Veel mensen staan niet op hun juiste plek, vaak geheel onbewust, waardoor ze op allerlei vlakken problemen kunnen ervaren. Zowel in een bak boven je (bij je ouders) of in de bak onder de je (bij je eigen kinderen) mis je (een groot deel van) de stroom die het leven te bieden heeft.
De boeken zijn relatief makkelijk weg te lezen en staan boordevol systemische wetmatigheden en andere systemische theorieën. Door de vele voorbeelden en praktische tips leer je snel meer over je eigen patronen en dynamieken.
Je kan ook zien dat het eerste boek ‘vind je plek’ gaat over de basis van familieopstellingen en systemisch werk, met veel uitleg over de wetmatigheden. Naarmate je daar al enigzins mee aan de slag bent gegaan, ben je innerlijk ook meer klaar om de informatie van haar tweede en derde boek te lezen.
Boek 4. Ik ben kind, dus ik weet waar mijn ouders zijn - Bibi Schreuder
In dit boek leer je als ouder hoe je het je kind goed kan laten gaan en dat heeft vaak minder met het kind te maken, maar meer met jou als ouders en het systeem waar je uitkomt. Een systemische wetmatigheid is ook dat alles wat je als ouder niet verwerkt, automatisch doorgeeft aan de volgende generatie.
Wanneer je merkt dat je kind gedrag vertoont wat niet bij hun als kind past, kan dit boek heel helpend zijn om te lezen. Er wordt uitgelegd waar vele dynamieken van kinderen vandaan komen. Denk bijvoorbeeld aan kinderen die veel negatieve aandacht vragen of kinderen die juist altijd poeslief zijn en nooit stout durven zijn. Door het boek ga je vol compassie kijken naar het ‘vervelende’ gedrag van kinderen: ze maken iets zichtbaar wat er in de onderstroom aanwezig is. Hierdoor zijn de kinderen niet fout of slecht, maar worden ze als het ware (deels) in beslag genomen door iets anders.
Ook wordt er uitgelegd hoe sommige situaties effect kunnen hebben op kinderen. Denk bijvoorbeeld aan ouders die scheiden. Het boek staat hierdoor vol met informatie over hoe je hier het beste mee om kunt gaan.
Bibi Schreuder is mede oprichter en eigenaar van het Bert Hellinger instituut Nederland. Van oudsher was ze docent op het MBO en zo heeft zij heeft jarenlang ervaring en inzichten opgedaan over gedrag van kinderen.
Boek 5. De tao en de kunst van familieopstellingen - Elmer Hendrix
Dit is een handboek voor opstellers, therapeuten en coaches, maar ook een boek voor iedereen die meer wilt leren over de innerlijke houding van familieopstellers.
De juiste innerlijke houding is voor een opsteller essentieel om op een goede manier familieopstellingen te kunnen begeleiden. De Tao kan hierin als een leidraad zijn. Zo wordt in het boek uitgelegd dat je als opsteller comfortabel moet zijn met ‘wei wu wei’ oftewel ‘handelen zonder te handelen’ of ‘doen door niet-doen’. Het verwijst naar dat wij in onze maatschappij zo worden geleerd om te doen en actiegericht te zijn, maar je als opsteller juist comfortabel moet zijn in het niet-doen. Voor mij persoonlijk was dit een belangrijke les. Waar ik in het begin het geval had dat ik als opsteller bepalend was voor de uitkomst van een opstelling, zie ik nu soms opstellingen ‘gebeuren’ zonder dat ik een interventie inzet.
Boek 6. Volwassen worden voor volwassenen - Elmer Hendrix
Een ander boek van Elmer Hendrix gaat over de weg naar emotionele volwassenheid, waarbij volgens zijn zeggen 95% van de mensen nog onvolwassen zijn. Wat dan volwassenheid is volgens Elmer, legt hij uit in zijn boek.
Volwassen worden heeft minder met leeftijd te maken of het aantal grijzen haren op je hoofd, maar het is een proces dat van binnen plaats vindt. Werkelijk volwassen worden is onder ogen komen van angsten, vastgeroeste patronen en bevroren emoties. Dit kan dus alleen door middel van zelfonderzoek en de stappen te nemen om goed voor jezelf te zorgen.
Elmer legt in zijn boek verschillende principes uit die onvolwassen mensen (en kinderen) laten zien en legt uit op welke manier volwassen mensen hiermee omgaan. Denk hierbij aan ruzie maken, de behoefte aan erkenning of oordelen. Maar ook andere zaken, die door onze maatschappij als positief worden beschouwd, benoemt hij als emotioneel onvolwassen. Denk hierbij aan loyaliteit, jezelf kunnen wegcijferen of een moraal hebben.
'Dit boek is bedoeld voor mensen die de moed hebben om aan zelfonderzoek te doen, en dat is al een goed begin om richting volwassenheid te bewegen' - Giel Beelen.
Het is een makkelijk weg te lezen boek en zeker interessant als de titel je triggert ;) Ontdek voor jezelf wat jij ervan vindt.
Boek 7. Het drama in de moederschoot - Austermann
Één op de tien zwangerschappen begint als een tweeling, maar ze worden niet allemaal geboren. Vaak sterft er vroeg in de ontwikkeling van al één van de tweeling. Er is dan vaak niets meer te zien dan een kleine uitstulping aan de moederkoek, waar ooit een ander vruchtje aan heeft gehangen.
In familieopstellingen zien we echter dat deze scheiding een grote schok is voor het kind wat wel overleeft. Zo kan er een gevoel van eenzaamheid, onverklaarbare schuldgevoelens, bindingsangst of een onvervuld verlangen naar eenheid zijn om zo de verloren tweelinghelft te zoeken. Dat kan je je hele leven volhouden. Het doen van een opstelling en daarbij je verloren tweelinghelft ontmoeten kan ontzettend helend zijn.
Dit boek helpt je om meer over dit proces te weten te komen.
Boek 8. De kunst van het helpen - Bert Hellinger
Wat is het helpen dat ook werkelijk helpt? En daarmee ook de vraag: de hulp die jij biedt, help je daar anderen wel écht mee? In dit boek ga je dat voor jezelf ontdekken.
Dit boek confronteert je met de neiging die de meeste mensen in ons kennen: te helpen omdat we het zelf niet meer uit kunnen houden, maar dat deze manier van helpen de ander vaak verzwakt. Denk hierbij aan troosten wanneer iemand verdriet heeft of als ouder een kind willen beschermen, maar daardoor niet weerbaar maakt voor de wereld. Deze manieren van helpen dienen niet diegene die geholpen wordt, maar is vaak om behoeftes te vullen van diegene die helpen.
Bert Hellinger gaat in zijn boek in op de 5 principes van helpen en de valkuilen die we als helper tegenkomen.
Boek 9. Zelfs als het mijn leven kost - Stephan Hausner
Stephan Hausner is bekend door zijn kennis en ervaring met het systemisch werken met gezondheid en ziekte. In het boek lees je meer over de verborgen dynamieken in familiesystemen die verband hebben met chronische ziektes en langdurige symptomen (net zoals dat Gabor Maté ook laat niet dat chronische ziektes altijd te maken heeft met stress).
Door aan het licht te brengen welke onderliggende dynamieken een rol spelen, kan er verlichting plaats vinden rondom de ziekte of de ziekte zelfs helemaal verdwijnen.
Het boek leest makkelijk weg en heeft vele voorbeelden, waardoor je op een simpele manier een nieuw perspectief kan krijgen op ziekte en gezondheid. Stephan zoekt niet naar verklaringen maar nodigt de lezer uit om zijn eigen perspectief op gezondheid en ziekte te ontwikkelen.
Boek 10. Familieopstellingen met kinderen en jongeren - Ingrid Dykstra
Ingrid Dykstra laat in ‘Familieopstellingen met kinderen en jongeren’ zien hoe je - in groepsverband of individueel - met verschillende leeftijdsgroepen te werk gaat. Psychische problemen, eetstoornissen of ander ongewoon gedrag van kinderen en jongeren wijzen op een verstoring van de 'orde' op zielsniveau. Een oplossing van deze problemen komt vaak pas in zicht als er wordt gekeken wat er in de onderstroom speelt bij het kind. Door het familiesysteem te herordenen kunnen jongeren de positie die hun toebehoort opnieuw innemen. Zo hervinden ze hun innerlijke rust en gedijen ze in deze wereld.
Ingrid laat aan de hand van vele voorbeelden uit haar praktijk zien dat het werken met familieopstellingen een uitstekende methode is om niet alleen bij volwassenen, maar ook juist bij kinderen en jongeren de onderstroom zichtbaar te maken.
Het boek staat boordevol tips voor Psychologen, kinderen- en gezinstherapeuten om te werken met systemische gezinstherapie. Zo staan er bijvoorbeeld suggesties in wanneer je beter individueel of juist in groepsverband kan werken met kinderen en jongeren.
Maar ook voor ouders is dit boek interessant. Het geeft je een andere kijk op de problematiek van je kinderen.
Ben je na het lezen nog nieuwsgieriger geworden om een opstelling te volgen?
Wij organiseren maandelijks opstellingsdagen. Vind onze kalender hier en ontvang binnenkort een familieopstelling.